Postuluję o:

Przy romańskim jeszcze kościele Mariackim istniał odwieczny cmentarz (...). W Iatach 60. obszar tego cmentarza i jego poziom stratygraficzny zostały określone wedle obowiązujących wówczas norm.

Wcześniej - podczas okupacji - (...) hitlerowcy zlokalizowali tu zbiornik przeciwpożarowy. Oni też mieli swoich archeologów. To hitlerowscy naukowcy, m.in. prof. von Classen i Weithass stwierdzili istnienie materialnych zabytków Krakowa przedlokacyjnego. Były to dwie warstwy przedlokacyjnych bruków i pochówki zmarłych (XI i XII w.) między kościołem Mariackim a późniejszym kościołem św. Wojciecha. (...)

W tych okolicznościach betonowy okupacyjny zbiornik stał się osobliwym pomnikiem i należało go zachować. A już na pewno nie należało go szukać. W archiwum Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków Politechniki Krakowskiej istnieją materiały, na których wielkość i położenie zbiornika są uwidocznione. (...) Ktoś wydał zgodę na sposób burzenia zbiornika, pod którym były przedlokacyjne groby. Ktoś zezwolił na wprowadzenie nowoczesnego sprzętu burzącego: kruszącego i drgającego, nieznanego archeologom. Stąd walące się Sukiennice i ujawnione pęknięcia w kościele Mariackim, spowodowane przez drgania.

"Zbrodnią archeologiczną" jest arogancja tych, którzy wywozili cmentarną ziemię, która później "zostanie poddana badaniom archeologicznym". Ktoś wykonał projekt palowania Rynku (10 m w głąb), przez stare bruki, groby, miał trumienny. Tu pogwałcona została etyka zawodowa i pamięć polskich naukowców. (...)

Grozę wywołuje arogancja władzy, która w przemyślany sposób okłamywała opinię publiczną co do faktycznych celów "pewnej ekskluzywnej grupy urzędników", którym powierzono władzę nad miastem. (...)

PROF. WIKTOR ZIN
RZECZOZNAWCA MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO

Przypomnijmy: miasto chciałoby poszerzyć zakres badań prowadzonych przez ekipę archeologów, a w części urządzić podziemną ekspozycję dla turystów. Ostatnio pojawiła się druga już propozycja zagospodarowania podziemi Rynku w tym celu.

Konserwatorzy zabytków i historycy sztuki nie ustają w krytykowaniu prac archeologicznych na Rynku. Ich zdaniem dalsze "przekopywanie" nie jest uzasadnione naukowo, nie wiedzą też, jak zostaną wykorzystane podziemia.

Oburzenie budzi również zamiar eksponowania części odkrytych już znalezisk. Zdaniem konserwatorów jest to bezcelowe i drogie. - Kto nie wie nic o średniowiecznym Krakowie, nie powiększy swojej wiedzy, gdy zobaczy małe fragmenty murów - oceniała Barbara Kleszczyńska ze Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Inni wskazywali, że konserwacja eksponowanych murów nie będzie jednorazowym przedsięwzięciem i obciąży budżet Krakowa na długie lata.

Jan Janczykowski, mimo wcześniejszych zapowiedzi, nie podjął decyzji w sprawie dalszych prac na Rynku. - Decyzja o pozwoleniu na poszerzenie badań zapadnie lada dzień - powiedział. Dodał, że drugi już projekt prof. Kadłuczki dotyczący wykorzystania podziemi zaopiniuje po kolejnych konsultacjach ze specjalistami.

Jan Tajster, dyrektor ZDiK (inwestor prac), twierdzi, że nie rozumie tej zwłoki. - Harmonogram prac był ustalony z konserwatorem. Jeśli nie podejmie on decyzji w tym tygodniu, nawierzchnia Rynku nie będzie gotowa na 15 maja - mówi. - Przyszłe pokolenia mają prawo do oglądania swojej przeszłości.