Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami Ministerstwo Transportu i Budownictwa proponuje definicję "budownictwa społecznego", mając na uwadze zbliżający się termin graniczny możliwości stosowania przez Polskę obniżonej 7% stawki podatku VAT na obiekty budownictwa mieszkaniowego (31 grudnia 2007 r.).

Należy stwierdzić, że podwyższenie stawki podatku VAT do poziomu podstawowego (22%) stanowi zagrożenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w Polsce, a tym samym pogłębi bardzo niekorzystną sytuację na rynku mieszkaniowym. Wpłynie też niekorzystnie na wydatki budżetu państwa i gmin oraz na rynek pracy, gdyż ograniczy możliwości rozwoju przemysłu materiałów budowlanych i przemysłu wyposażenia mieszkań.

Utrzymanie preferencyjnej stawki VAT na dostawy nowych mieszkań i budynków mieszkalnych jest zależne jedynie od decyzji władz polskich i nie jest ograniczone przepisami Unii Europejskiej, które zawierają preferencje w tym zakresie, pozostawiając decyzję poszczególnym państwom członkowskim.

Szósta Dyrektywa Rady z dnia 17 maja 1977 r. (77/388/EWG; "Dyrektywa"), zgodnie z art. 12 (3)(a) w związku z poz. 9 Załącznika H, przewiduje możliwość stosowania obniżonej stawki podatku od towarów i usług bez ograniczenia czasowego dla lokali i budynków zaliczanych do budownictwa społecznego.

Sama Dyrektywa zawiera wyłącznie ogólne przyzwolenie na stosowanie stawki obniżonej bezterminowo, ale nie zawiera natomiast definicji budownictwa społecznego. W pozostałym prawie wspólnotowym brak jest również tej definicji czy oficjalnej wykładni takich pojęć jak "społeczna polityka mieszkaniowa", czy "społeczne budownictwo mieszkaniowe". Pozostawiono, w tym zakresie, swobodę Państwom Członkowskim w określaniu zakresu budownictwa mieszkaniowego uznawanego za budownictwo społeczne.

Większość Państw Członkowskich korzysta z możliwości stosowania obniżonych stawek VAT bądź w ramach "społecznej polityki mieszkaniowej" ("budownictwa społecznego"), bądź przez odnawianie (kolejne przedłużanie) okresów derogacji w stosowaniu stawek podstawowych VAT, które zasadniczo są niższe niż w Polsce. Przy czym zakres preferencji podatkowych w podatku od towarów i usług jest zróżnicowany np. od stosowania stawki 0% na dostawy nowych domów mieszkalnych w Wielkiej Brytanii do objęcia pojęciem budownictwa społecznego domów jednorodzinnych posadowionych na działkach gruntu o powierzchni nie przekraczającej 3 tys. m2 we Włoszech.

Dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego i wiążącego się z tym rozwoju gospodarczego kraju, w sytuacji wysokiego bezrobocia, realizacja wynikającej wprost z Dyrektywy możliwości stosowania stawek obniżonych ma istotne znaczenie.

Wobec powyższego niniejsza propozycja przewiduje uzupełnienie słowniczka ustawy o podatku od towarów i usług (art. 2) o definicję "budownictwa społecznego".
Umożliwi to stosowanie obniżonej do 7% stawki podatku VAT, co od roku 2008 - z uwagi na brak tej definicji - nie byłoby możliwe. Wraz z propozycją definicji budownictwa społecznego proponuje się wprowadzenie definicji "infrastruktury związanej z budownictwem społecznym", jako elementu niezbędnego do prawidłowego korzystania z budynków i lokali zaliczanych do budownictwa społecznego".

Definicja "budownictwa społecznego" obejmuje budynki i lokale mieszkalne (wyłączone są lokale i budynki o charakterze komercyjnym/użytkowym), z tym, że z zakresu tego zostały wyłączone lokale oraz budynki o charakterze luksusowym czy rekreacyjnym (przeznaczone do użytku okresowego). Przyjęta definicja swoim zakresem i konstrukcją nie odbiega od tożsamych rozwiązań przyjętych w innych Państwach Członkowskich (np. definicja budownictwa społecznego we Włoszech jako podstawowe kryteria przyjmuje również powierzchnię użytkową i powierzchnię gruntu). Mając na uwadze stopień rozwoju gospodarczego i poziom bezrobocia oraz stan budownictwa mieszkaniowego w Polsce nie wydaje się zasadne ograniczanie zakresu objętego pojęciem "budownictwa społecznego" w większym stopniu niż ma to miejsce w innych Państwach Członkowskich.

Projekt ustawy o zmianie ustawy
o podatku od towarów i usług w pliku .pdf (41 kb)