| |
Członkowie Izby Architektów,
Osoby będące uczestnikami procedur zamówień publicznych
Szanowni Państwo,
W związku z powtarzającymi się pytaniami dotyczącymi uwzględnienia
merytorycznych (poza cenowych) kryteriów oceny ofert w
postępowaniach prowadzonych na podstawie prawa zamówień
publicznych oraz w związku z wątpliwościami czy Reguła
4.7 Zasad Etyki Zawodowej Architekta, jest zgodna z prawem,
po zasięgnięciu opinii Krajowego Sądu Dyscyplinarnego,
informuję:
Reguła 4.7 Zasad Etyki Zawodowej Architekta brzmi:
"Architekci nie uczestniczą w konkursach i przetargach
na prace projektowe, w których ocena jakości tych prac
lub ocena poziomu zawodowego uczestników nie są kryteriami
dominującymi."
Postanowienie to wynika z przekonania, że jakość jest
jednakowo istotna jako kategoria estetyczna i artystyczna
- decyduje bowiem o jakości przestrzeni w której przebywa
człowiek, jak i kategoria techniczna - jako taka stanowi
o zdrowiu i bezpieczeństwie ludzi. Równocześnie, jakość
nie może być zapewniona poniżej pewnego kosztu wykonania
usługi - stąd w intencji cytowanej reguły, w ocenie ofert
na wykonanie prac projektowych, zamawiający powinien sprawdzać,
czy w ramach oferowanej ceny otrzymuje wymaganą jakość.
Postępowanie takie jest obowiązkiem zamawiającego, na
którym, podobnie jak na architekcie, ciąży odpowiedzialność
za zapewnienie odpowiednich standardów architektonicznych,
funkcjonalnych, użytkowych i technicznych.
Wymaganie stosowania kryteriów jakościowych wynika też
wprost z postanowień ustawy Prawo zamówień publicznych
z dnia 29 stycznia 2004r. Jej art. 2 ust. 5, definiuje
najkorzystniejszą ofertę w zakresie działalności twórczej
lub naukowej, której przedmiotu nie można z góry opisać
w sposób jednoznaczny i wyczerpujący jako ofertę, "która
przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów
odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego".
Ponadto, art. 91 ust. 2 wskazuje, że kryteriami oceny
ofert (w związku z art. 2 ust. 5) są cena i inne kryteria
odnoszące się do przedmiotu zamówienia, "w szczególności
jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie
najlepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania
na środowisko, koszty eksploatacji (...)". Dlatego
też, nie można, jak często sądzą zamawiający, przy ocenie
ofert w zakresie działalności twórczej lub naukowej (a
do takich zaliczyć trzeba prace projektowe), przyjmować
jako jedynego z "innych kryteriów odnoszących się do
przedmiotu zamówienia publicznego" np. terminu wykonania
prac. Założenie takie jest nie tylko niezgodne z intencją
wyżej cytowanych zapisów, ale także ze zdrowym rozsądkiem.
Powyższy wywód, stosuje się do sytuacji, w której projekt
nie stanowi przedmiotu oceny - ta sytuacja jest bowiem
regulowana w ustawie odrębnie jako procedura konkursowa.
Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 3 "kryteria oceny
ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy", czyli
nie mogą być to kryteria o znaczeniu podmiotowym. Jednakże
art. 22 ust. 2 ustawy stanowi, że "o zamówienie publiczne
mogą się ubiegać wykonawcy, którzy:
1. posiadają uprawnienia do wykonywanej określonej działalności
(...), jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich
uprawnień;
2. posiadają niezbędną wiedzę i doświadczenie (...)".
Ustawodawca tworząc powyższe zapisy przyjął założenie,
że zamawiający w procedurze bezpośredniego wyboru oferty
nie oceniają np. dorobku zawodowego oferenta (podmiotu)
w zakresie projektowania, gdyż mogłoby to być postrzegane
jako subiektywna podstawa oceny oferty. Jednakże sprawdzenie
czy oferenci spełniają wymagania, o których mowa w art.
22 ust. 2 może nastąpić w drodze preselekcji oferentów,
którzy będą mogli złożyć oferty (np. poprzez sprawdzenie
posiadanych uprawnień i ocenę np. dorobku zawodowego,
który ilustruje wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie).
Istotne mogą być również opinie innych zamawiających,
nagrody uzyskane w konkursach, wystawy i publikacje w
czasopismach fachowych.
Najbardziej wiarygodną formą oceny może być analiza dotychczasowych
referencji od innych zamawiających, co znakomicie wypełniłoby
znamiona zapisów art. 91 ust. 2. ustawy. Aby ocena ta
była właściwa, komisja przetargowa powinna w ramach ustawowych
czynności dokonywać weryfikacji w sposób bezpośredni -
na ile to możliwe poprzez rozmowy z poprzednimi klientami
oferenta, wizje lokalne, informacje od aktualnych użytkowników
itp.
Kodeks Etyki Zawodu Architekta, powołując się na pojęcie
"oceny" w konkursach i przetargach, odnosi się do całej
procedury wyboru, obejmującej także fazę preselekcji a
nie ogranicza się tylko i wyłącznie do procedury bezpośredniego
wyboru najlepszej oferty. Oznacza, iż treść cytowanej
na wstępie Reguły 4.7 jest zgodna z obowiązującym prawem.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami, pozwalam też sobie
zalecić Państwu odwiedzanie naszej strony internetowej
www.izbaarchitektow.pl,
na której można znaleźć podstawowe dokumenty Izby Architektów
które mogą być, bezpośrednio lub pośrednio, Państwu pomocne.
Na koniec pragnę raz jeszcze podkreślić, że wybór architekta
ma zasadnicze znaczenie dla jakości i bezpieczeństwa i
jakości zrealizowanego obiektu. Od jego talentu, wiedzy
i moralności zależy nie tylko jego własny sukces, ale
przede wszystkim powodzenie i sukces inwestora.
( - ) Tomasz Taczewski,
Prezes Krajowej Rady Izby Architektów
Do wiadomości:
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Prezes Urzędu Ochrony Konsumenta i Konkurencji
Departament Ładu Przestrzennego i Architektury
|
|
